De provincie streeft naar een financieel gezonde huishouding. Dit is van belang voor de rechtmatigheid van het provinciale handelen en voor de maatschappelijke legitimiteit van de provincie. De provincie werkt immers direct dan wel indirect (via het Rijk) met belastinggeld van burgers en bedrijven.
Een financieel gezonde huishouding komt in de eerste plaats tot uitdrukking in een sluitende begroting, waarin baten en lasten meerjarig met elkaar in evenwicht zijn. In de tweede plaats moet de provincie beschikken over voldoende weerstandscapaciteit. Deze is nodig om financiële consequenties van (niet-begrote) risico’s op te kunnen vangen.
De provincie streeft naar een belastingdruk die past bij het provinciale voorzieningenniveau. De opcenten op de Motorrijtuigenbelasting is veruit de belangrijkste belastingheffing van de provincie. Provinciale Staten stellen jaarlijks het opcententarief vast. Dit tarief is gebonden aan een wettelijk maximum, dat jaarlijks door het Rijk (op basis van de inflatieontwikkelingen) wordt aangepast.
Wat gaan we doen om dit te realiseren?
Om de beleidsdoelen voor de ambitie te halen, hebben we deze vertaald in een aantal beleidsprestaties. Die staan hieronder beschreven.
Financieel-strategisch beleid
Het provinciefonds is gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Verder hebben de onderschrijving van het plafond van het Btw-compensatiefonds en diverse ontwikkelingen in de verdeelmaatstaven, zoals wijziging van het peiljaar van de eigen inkomsten uit de opcenten motorrijtuigenbelasting, invloed op de hoogte van de uitkering.
Financiële spelregels: Weerbaar, wendbaar realistisch.
Om onze doelen nu en in de toekomst te bereiken, nemen we maatregelen om onze weerbaarheid, wendbaarheid en uitvoeringskracht te vergroten. We zorgen voor realistische begrotingen. We hebben te maken met veel onzekerheden, zowel qua inkomsten als uitgaven. De uitdaging is om een begroting te realiseren die structureel en reëel in evenwicht is.
Daartoe hebben we een aantal financiële spelregels opgesteld:
- Als er onvoldoende structurele dekking is voor onze ambities zullen we concrete maatregelen nemen om in de toekomst (gefaseerd) de inkomsten te verhogen of onze eigen uitgaven te verminderen. Dit kan onder andere door een herziening van opcenten, leges, heffingen en bijdragen van derden.
- Wanneer meerdere indicatoren - zoals de kapitaallasten en schuldquote - de signaleringswaarde dreigen te bereiken, gaan wij in gesprek met Provinciale Staten en komen wij met voorstellen om de indicatoren te beheersen. Bij beslissingen voor nieuwe investeringen voegen we de gevolgen voor de kapitaallasten en schuldquote toe.
- We willen zo realistisch mogelijk begroten en houden in de planning rekening met de uitvoeringskracht van de organisatie en die van onze partners.
- Bij overschrijdingen hanteren we voor dekking de volgorde: eerst middelen binnen de doelstelling of ambitie, dan bestemmingsreserve en als laatste de middelen in de algemene reserve.
- Indexatiemiddelen die niet voor de opgaven nodig zijn, vallen vrij aan de algemene middelen.
- Middelen die aan het eind van het jaar vrijvallen in het resultaat kunnen alleen beklemd worden als er een juridische en/of bestuurlijke verplichting op rust. In alle andere gevallen dient eerst het budget van het volgende jaar ingezet te worden voordat weer een beroep op de algemene middelen wordt gedaan. Structurele budgetten die elk jaar terugkeren kunnen aan het eind van het jaar in principe niet beklemd worden op het rekeningresultaat. De niet-beklemde middelen die aan het einde van het jaar niet zijn beklemd, vallen vrij aan de algemene middelen.
- Waar zinvol en mogelijk wordt eerst gekeken naar extra medefinancieringsbronnen voordat een beroep wordt gedaan op de algemene middelen. Dit betekent ook dat we nadrukkelijk kijken naar de bijdragen die externe partijen en het Rijk kunnen leveren aan onze opgaven.
- Wij nemen alleen extra taken aan vanuit het Rijk als de financiële randvoorwaarden daarvoor goed geregeld zijn. Voor de realisatie van de langjarige transitieopgaven is een Rijksbijdrage van minimaal € 10 mld nodig, onder andere uit de grote fondsen als het Nationaal Groeifonds, het Klimaat- en Transitiefonds en het Transitiefonds Landelijk Gebied en Natuur.
Heffen van opcenten motorrijtuigenbelasting
De belangrijkste inkomstenbron waar de provincie zelf invloed op heeft, bestaat uit de belasting opcenten motorrijtuigenbelasting. Naast het door de provincie vastgestelde opcenten-tarief zijn de werkelijke inkomsten uit de opcenten motorrijtuigenbelasting afhankelijk van externe factoren, zoals de ontwikkeling van het wagenpark in Zuid-Holland. Er vond een budgettaire bijstelling plaats. Hiervoor verwijzen we naar de toelichting op de mutatie motorrijtuigenbelasting.
Wat mag dat kosten?
Wat mag dat kosten?
Inleiding
Wat mag het kosten is opgebouwd in 2 delen:
- Opbouw en verloop lasten
- Raming baten en lasten
‘Wat mag het kosten’ is nu samengevat in 1 tabel. Provinciale Staten hebben budgetrecht op het niveau beleidsdoel. Daarom zijn de toelichtingen ook geschreven op de bijstellingen per beleidsdoel, binnen een ambitie. De mutaties op beleidsprestaties zijn daarnaast ter informatie vermeld.
Opbouw en verloop lasten
Opbouw en verloop lasten
Opbouw en verloop lasten
(bedragen x € 1 mln)
Toelichting
De grafiek geeft weer hoe de lasten van de ambitie zijn opgebouwd:
- Arbeidskosten: betreft de loonkostenformatie zoals opgenomen onder A in de paragraaf Arbeidscapaciteit
- Kapitaallasten: betreft de kapitaallasten als gevolg van een investering
- Subsidies en inkomensoverdrachten: betreft de lastneming van subsidies en daarnaast bijdragen aan met name andere overheidsinstellingen
- Overige lasten: betreft de lasten die niet gerekend worden tot de hiervoor genoemde categorieën
Raming baten en lasten
Raming baten en lasten
(bedragen x € 1.000) | Jaarrekening 2023 | Najaarsnota 2024 | Kadernota 2025 (incl. mutaties Najaarsnota 2024) | Bijstellingen Begroting 2025 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | ||||||||
Algemene dekkingsmiddelen | ||||||||
Financieel-strategische beleid | 6.173 | 9.280 | 19.247 | -7.282 | 11.965 | 37.970 | 62.275 | 88.585 |
Totaal Lasten | 6.173 | 9.280 | 19.247 | -7.282 | 11.965 | 37.970 | 62.275 | 88.585 |
Baten | ||||||||
Algemene dekkingsmiddelen | ||||||||
Financieel-strategische beleid | -374.323 | -435.253 | -403.302 | 0 | -403.302 | -386.861 | -405.746 | -426.069 |
Heffen van opcenten motorrijtuigenbelasting | -373.712 | -391.735 | -411.559 | -1.220 | -412.779 | -444.788 | -456.313 | -468.265 |
Totaal Baten | -748.035 | -826.988 | -814.861 | -1.220 | -816.081 | -831.649 | -862.059 | -894.334 |
Saldo lasten en baten | -741.863 | -817.708 | -795.615 | -8.502 | -804.117 | -793.679 | -799.784 | -805.749 |
Toelichting bijstellingen
Toelichting Lasten
Beleidsprestatie Financieel-strategische beleid
Loon- en prijsindexatie € 14,9 mln (v) | Bestaand beleid |
---|---|
Vanuit de ambities is aanspraak gemaakt op de stelposten voor loon- en prijscompensatie. De stelposten zijn verlaagd en het budget in de ambities is opgehoogd. In het Financieel beeld, onderdeel Stelposten, is dit gespecificeerd. |
Toegerekende rente ambities € 7,6 mln (n) | Bestaand beleid |
---|---|
In de najaarsnota 2024 is de rente bijgesteld voor de begrotingsjaren 2024 en 2025. De lagere rentelasten worden opnieuw toegerekend aan de ambities. Deze bijstelling zorgt voor een corresponderend effect in de Algemene Middelen. Wanneer beide correcties in hetzelfde product zitten vallen deze tegen elkaar weg. Doordat de bijstelling van de rente reeds in de najaarsnota is opgenomen, is de mutatie op de toegerekende rente zichtbaar in de raming baten en lasten van deze begroting. |
Toelichting baten
Beleidsprestatie Heffing van opcenten motorrijtuigenbelasting
Motorrijtuigenbelasting € 1,2 mln (v) | Bestaand beleid |
---|---|
Het structurele voordeel van € 1,2 mln op de motorrijtuigenbelasting is het gevolg van de nieuwe, naar boven bijgestelde indexatiecijfers. In meerjarenperspectief neemt het voordeel toe naar € 5,5 mln in 2028. Dekking ten gunste van het begrotingssaldo. |
Toelichting lasten meerjarenraming 2026-2028
Beleidsprestatie Financieel-strategische beleid
Loon- en prijsindexatie | Bestaand beleid |
---|---|
Op basis van de vastgestelde indexatiecijfers in de Kadernota 2025 zijn de stelposten loon- en prijscompensatie aangevuld, zodat ook toekomstige loon- en prijsstijgingen opgevangen kunnen worden. In het Financieel beeld, onderdeel Stelposten, is dit gespecificeerd. |
Toelichting baten meerjarenraming 2026-2028
Er vonden geen bijstellingen plaats.
Instrumentarium
Instrumentarium
Reserves
Het onderstaande overzicht toont de inzet van reserves per beleidsdoel in deze ambitie. Een toevoeging aan de reserve (lasten) betekent dat het saldo van de reserve toeneemt. Een onttrekking aan de reserve (baten) betekent dat het saldo van de reserve afneemt. Een meerjarig totaaloverzicht van de omvang van de reserves is terug te vinden in de Financiële begroting, Staat van reserves .
(bedragen x € 1.000) | Jaarrekening 2023 | Najaarsnota 2024 | Kadernota 2025 (incl mutaties Najaarsnota 2024) | Bijstellingen Begroting 2025 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | ||||||||
Algemene dekkingsmiddelen | ||||||||
Algemene vrije reserve | 143.241 | 4.315 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bufferreserve Weerstandscapaciteit | 60.780 | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal Algemene dekkingsmiddelen | 204.020 | 4.415 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal Lasten | 204.020 | 4.415 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Baten | ||||||||
Algemene dekkingsmiddelen | ||||||||
#InnovationQuarter | -3.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
#Overcommittering OP-West | -3.300 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
#Regionale gebiedsgerichte projecten | -198 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
#Reserve Nazorg stortplaatsen | -2.204 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
#Risicoreserve Revolverend Verenfonds | -5.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
#Risicoreservering Energiefonds | -4.067 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Algemene vrije reserve | -183.362 | -100 | -26.441 | -31.060 | -57.501 | -16.687 | -6.742 | -740 |
Groene ambities | 0 | -250 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Meerjarenplan Bodem, ondergrond en grondwater | 0 | -100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
MIT MKB Innovatiestimulering topsectoren | -135 | -572 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Mobiliteit | 0 | -1.350 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Versterking economie | -2.200 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal Algemene dekkingsmiddelen | -203.466 | -2.372 | -26.441 | -31.060 | -57.501 | -16.687 | -6.742 | -740 |
Totaal Baten | -203.466 | -2.372 | -26.441 | -31.060 | -57.501 | -16.687 | -6.742 | -740 |
Saldo mutaties reserves | 555 | 2.043 | -26.441 | -31.060 | -57.501 | -16.687 | -6.742 | -740 |
Betrokkenheid van Verbonden Partijen
Niet van toepassing