Financieel totaalbeeld
Exploitatie
In de Begroting 2025 is een totaal aan lasten opgenomen van € 1.058,9 mln. De baten bedragen € 910,2 mln. Het verschil van € 148,7 mln wordt gedekt door het inzetten van bestemmingsreserves en de algemene vrije reserve.
(bedragen x € 1 mln) | Lasten | Baten | Saldo lasten en baten | Toevoeging reserves | Onttrekking reserves | Mutaties reserves | Resultaat |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 Samenwerken aan Zuid-Holland | 29,5 | 0,1 | 29,4 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 29,4 |
2 Bereikbaar Zuid-Holland | 397,7 | 25,4 | 372,3 | 54,9 | 71,3 | -16,4 | 355,9 |
3 Schone energie voor iedereen | 42,2 | 6,1 | 36,1 | 0,0 | 19,1 | -19,1 | 17,1 |
4 Een welvarend Zuid-Holland | 81,9 | 5,5 | 76,4 | 13,2 | 15,7 | -2,5 | 73,9 |
5 Gezonde natuur, toekomstbestendig watersysteem en vitale landbouw | 189,6 | 29,9 | 159,7 | 0,7 | 54,4 | -53,7 | 106,0 |
6 Sterke steden en dorpen in Zuid-Holland | 43,9 | 0,6 | 43,3 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 43,3 |
7 Gezond en veilig Zuid-Holland | 116,7 | 23,4 | 93,3 | 4,4 | 4,0 | 0,5 | 93,8 |
- Bedrijfsvoering, Financiën en organisatie | 145,4 | 3,1 | 142,3 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 142,3 |
- Overzicht Algemene middelen | 12,0 | 816,1 | -804,1 | 0,0 | 57,5 | -57,5 | -861,6 |
Totaal | 1058,9 | 910,2 | 148,7 | 73,3 | 222,0 | -148,7 | 0,0 |
Totaal reserves per ambitie
In de Begroting 2025 worden zowel in de ambities als in het Overzicht Organisatie en Algemene middelen verschillende reserves gemuteerd. In onderstaande tabel is gespecificeerd welke bedragen er aan welke reserve worden toegevoegd of onttrokken.
Reservenaam | Toevoeging | Onttrekking | Saldo mutaties |
|---|---|---|---|
2 Bereikbaar Zuid-Holland | |||
Bereikbaarheid | 0,0 | 5,3 | -5,3 |
Egalisatiereserve beheer & onderhoud | 49,6 | 44,5 | 5,0 |
Mobiliteit | 5,4 | 21,0 | -15,6 |
3 Schone energie voor iedereen | |||
Warmteleiding Warmtelinq | 0,0 | 19,1 | -19,1 |
4 Een welvarend Zuid-Holland | |||
Groene ambities | 0,0 | 0,1 | -0,1 |
Interreg-cofinanciering EFRO | 0,0 | 1,4 | -1,4 |
Life Sciences & Health | 0,0 | 0,3 | -0,3 |
MIT MKB Innovatiestimulering topsectoren | 0,0 | 4,5 | -4,5 |
Regionale netwerken in Zuid-Holland (RNIZ) | 1,4 | 1,5 | -0,1 |
Restauratie & herbestemming monumenten | 1,7 | 4,6 | -2,9 |
Versterking economie | 10,1 | 3,5 | 6,6 |
5 Gezonde natuur, toekomstbestendig watersysteem en vitale landbouw | |||
Beheerplannen Natura 2000 en PAS | 0,0 | 1,5 | -1,5 |
Groene ambities | 0,0 | 4,1 | -4,1 |
IODS | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
NatuurNetwerk Nederland | 0,0 | 7,9 | -7,9 |
Reserve Ontwikkelopgave natuur | 0,7 | 40,9 | -40,2 |
7 Gezond en veilig Zuid-Holland | |||
Groene ambities | 3,8 | 3,1 | 0,7 |
Meerjarenplan Bodem, ondergrond en grondwater | 0,6 | 0,4 | 0,2 |
Project duurzame ontwikkeling Zuidplaspolder | 0,0 | 0,4 | -0,4 |
- Overzicht Algemene middelen | |||
Algemene vrije reserve | 0,0 | 57,5 | -57,5 |
Eindtotaal | 73,3 | 222,0 | -148,7 |
Mutaties in de Begroting ten opzichte van de Kadernota en Najaarsnota
Onderstaande tabel toont de mutaties die in deze Begroting 2025 worden voorgesteld voor jaarschijf 2025 ten opzichte van de Kadernota 2025 en Najaarsnota 2024. Dit betreft mutaties in zowel de lasten als de baten, als mutaties in de toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves. Het totaalsaldo in de kolom 'Saldo lasten en baten' wordt gedekt door het inzetten van bestemmingsreserves en/of de Algemene vrije reserve. Deze verrekening vindt ook plaats voor tussentijdse mutaties op het begrotingssaldo. Dat is ook de verklaring voor het totaalsaldo in de kolom 'Resultaat' dat gelijk is aan 0.
(bedragen x € 1 mln) | Lasten | Baten | Saldo lasten en baten | Toevoeging reserves | Onttrekking reserves | Mutaties reserves | Resultaat |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
2 Bereikbaar Zuid-Holland | -45,7 | 2,4 | -48,0 | 49,6 | 1,2 | 48,3 | 0,3 |
3 Schone energie voor iedereen | 1,4 | 0,0 | 1,4 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,4 |
4 Een welvarend Zuid-Holland | 4,1 | 0,0 | 4,1 | 11,9 | 0,0 | 11,9 | 16,0 |
5 Gezonde natuur, toekomstbestendig watersysteem en vitale landbouw | -20,9 | -33,6 | 12,8 | -7,1 | -0,4 | -6,7 | 6,0 |
6 Sterke steden en dorpen in Zuid-Holland | 9,4 | 0,0 | 9,4 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 9,4 |
7 Gezond en veilig Zuid-Holland | 5,0 | 0,0 | 5,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 5,0 |
- Bedrijfsvoering, Financiën en organisatie | 1,4 | 0,0 | 1,4 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,4 |
- Overzicht Algemene middelen | -7,3 | 1,2 | -8,5 | 0,0 | 31,1 | -31,1 | -39,6 |
Totaal | -52,5 | -30,1 | -22,5 | 54,4 | 31,9 | 22,5 | 0,0 |
Mutaties reserves in de Begroting ten opzichte van de Kadernota en Najaarsnota
Onderstaande tabel specificeert welke mutaties in de reserves in deze Begroting 2025 worden voorgesteld voor jaarschijf 2025 ten opzichte van de Kadernota 2025 en Najaarsnota 2024. Dit wordt getoond per ambitie en de daarbij behorende reserves.
Reservenaam | Toevoeging | Onttrekking | Saldo mutaties |
|---|---|---|---|
2 Bereikbaar Zuid-Holland | |||
Bereikbaarheid | 0,0 | 1,2 | -1,2 |
Egalisatiereserve beheer & onderhoud | 49,6 | 0,0 | 49,6 |
Mobiliteit | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
4 Een welvarend Zuid-Holland | |||
Interreg-cofinanciering EFRO | 0,0 | 0,2 | -0,2 |
Regionale netwerken in Zuid-Holland (RNIZ) | 0,5 | 0,0 | 0,5 |
Restauratie & herbestemming monumenten | 1,3 | 0,0 | 1,3 |
Versterking economie | 10,1 | -0,2 | 10,3 |
5 Gezonde natuur, toekomstbestendig watersysteem en vitale landbouw | |||
Reserve Ontwikkelopgave natuur | -7,1 | -0,4 | -6,7 |
- Overzicht Algemene middelen | |||
Algemene vrije reserve | 0,0 | 31,1 | -31,1 |
Eindtotaal | 54,4 | 31,9 | 22,5 |
Meerjarige mutaties in de Begroting ten opzichte van de Kadernota en Najaarsnota
In deze begroting zijn diverse bijstellingen opgenomen met een meerjarig financieel effect. Deze bijstellingen volgen vanuit geactualiseerde planningen en verwachte bestedingsritmes en dragen bij aan een meer realistische begroting (realisatiekracht). Onderstaande tabel toont de omvang van de mutaties voor de periode tot en met 2030 voor de lasten, baten en de mutaties in de reserves.
(bedragen x € 1 mln) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | -52,5 | 22,0 | 73,0 | 131,3 | 119,7 | 125,4 |
Baten | -30,1 | 16,7 | 16,0 | 18,5 | 25,6 | 18,6 |
Totaal lasten en baten | -22,5 | 5,4 | 56,9 | 112,8 | 94,2 | 106,8 |
Toevoeging reserves | 54,4 | 42,4 | 19,9 | 4,5 | 4,2 | 4,2 |
Onttrekking reserves | 31,9 | 47,7 | 76,8 | 117,3 | 98,4 | 111,0 |
Mutaties reserves | 22,5 | -5,4 | -56,9 | -112,8 | -94,2 | -106,8 |
Resultaat | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Toelichting
Lasten
Via deze Begroting worden de lasten per saldo verlaagd in 2025 met € 52,5 mln ten opzichte van de stand 2025 na de Najaarsnota. Het overgrote deel betreft het opnieuw faseren van lastenbudgetten naar toekomstige jaren in het kader van reëel ramen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Door verschuiving van de investeringen (activeringsmomenten) in de tijd wijzigen ook de afschrijvingen en de rentelasten. Deze vallen lager uit en schuiven op richting de toekomst.
- In ambitie 2 vinden er grote bijstellingen plaats in de fasering van de lasten van beheer en onderhoud. Het meerjarig onderhoudsprogramma stellen we jaarlijks bij, de financiële gevolgen verwerken we in de begroting. De financiële bijstelling naar beneden is het gevolg van projecten waarvan de uitgaven niet of niet volledig in 2025 vallen, maar in latere jaren. De lasten schuiven van 2025 (-/- € 47,6 mln) en 2026 (-/- € 20 mln) naar de jaren 2027 en verder.
- In ambitie 5 is toegelicht dat de verwachte besteding van provinciale middelen voor "Buijtenland van Rhoon" worden verschoven van 2025 (-/- € 27 mln) naar 2026 (€ 5,3 mln), 2027 (€ 5,4 mln), 2028 (€ 12 mln) en 2029 (€ 5,7 mln). Deze mutatie is ook te zien bij de baten door het corresponderende effect doordat er minder (2025) en meer (2026 e.v.) aan de overlopende passiva wordt onttrokken.
- Over de volle breedte van de begroting zien we ook een toename van lasten als gevolg van het indexeren van de budgetten conform ons indexatiebeleid en de (structurele) inzet op de budgetten van de 4 W's: wonen, werken, water en wind.
In de jaren 2026 en verder zijn de lastenbudgetten voornamelijk verder verhoogd, voornamelijk als gevolg van het ramen van lastenbudgetten vanuit 2025, het opnemen van structurele lasten die vallen onder de 4 W's, de ophoging arbeidscapaciteit, prijsindexatie en loonindexatie.
Baten
De lagere baten in 2025 betreffen met name de lagere inzet vanuit eerder ontvangen middelen (overlopende passiva) voor Buijtenland van Rhoon (zie toelichting bij de lasten bij ambitie 5). De hogere baten vanaf 2026 betreffen deels de gefaseerde inzet van deze eerder ontvangen middelen, en daarnaast de hogere indexering motorrijtuigenbelasting.
Mutaties reserves
Een deel van de bijstellingen in met name de lastenbudgetten wordt verrekend met de daarbij behorende bestemmingsreserves.
Investeringen 2025
De provincie Zuid-Holland investeert jaarlijks vele miljoenen euro’s. Hierbij kan gedacht worden aan (vaar)wegen, bushaltes en andere openbaar vervoer voorzieningen, en fietspaden. Maar ook in de eigen gebouwen van de provincie, zoals het provinciehuis of de steunpunten. Een groot deel van deze investeringen worden op de balans verantwoord onder de materiële vaste activa. Daarnaast investeert de provincie ook in andere categorieën, zoals immateriële vaste activa (waaronder kosten van onderzoek en ontwikkeling) en financiële vaste activa (waaronder kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen).
Onderstaande grafiek geeft aan welke bedragen we in de begroting 2025 en de meerjarenraming 2026-2028 naar verwachting gaan uitgeven op investeringsprojecten. Dit bedrag is gebaseerd op een veelheid aan investeringsprojecten, waarbij geldt dat een aanzienlijk deel daarvan pas in komende jaren tot een afronding komt. Opgemerkt wordt dat een deel van deze uitgaven gedekt wordt door bijdragen van derden, zoals bijvoorbeeld de Rijksbijdrage voor de Europaweg als onderdeel van de Rijnlandroute.
Het merendeel van de geraamde investeringsuitgaven heeft betrekking op bereikbaarheid. In het Programma Zuid-Hollandse Infrastructuur (PZI) is in meer detail informatie opgenomen over de lopende projecten en de daarmee samenhangende inkomsten en uitgaven.
